Θάργηλος άρτος: Η μετέπειτα Βασιλόπιττα

 

 

  Η αναζήτηση για τις ρίζες του εθίμου της βασιλόπιτας, μας οδηγεί πίσω, στην αρχαιότητα, στις προσφορές άρτου ή και μελιπήκτων των αρχαίων ημών προγόνων, προς τους θεούς, κατά τη διάρκεια εορτών. 
 Το έθιμο αυτό είναι από τα ελάχιστα αρχέγονα έθιμα που επιβιώνουν. Οι Λαογράφοι αναζητούν τη ρίζα του εθίμου στην αρχαιοελληνική παράδοση.  Οι Αρχαίοι Έλληνες προσέφεραν στους θεούς σε κάθε μεγάλη καμπή του χρόνου ή της ζωής τους «εορταστικούς άρτους».  
Κάθε Αθηναίος στρατιώτης, πριν ξεκινήσει για τον πόλεμο, αφιέρωνε στον Άρη, το θεό του πολέμου, τρία ψωμάκια. Ένα για να πάει καλά, ένα για να νικήσει και το τρίτο για να γυρίσει γερός και αρτιμελής. 
Οι κυνηγοί, για να έχουν πλούσιο κυνήγι αφιέρωναν παρόμοια ψωμάκια στη θεά Άρτεμη, την προστάτιδα του κυνηγιού.  
Οι θεριστάδες της γης αφιέρωναν αρτίδια στη θεά Δήμητρα, που τα ονόμαζαν «θαλύσια αρτίδια» στη γιορτή της συγκομιδής και απλώς «άρτους» ή «πλακούντες» στη γιορτή των Θεσμοφορίων.
Ο λαογράφος Φίλιππος Βρεττάκος στο βιβλίο του “Οι δώδεκα μήνες του έτους και αι κυριώτεραι εορταί των” αναφέρει:
 “Οι πρόγονοί μας εις την αρχαιότητα κατά τας μεγάλας αγροτικάς εορτάς προσέφεραν εις τους θεούς, ως απ αρχήν, έναν άρτον. Επί παραδείγματι κατά την εορτήν του θερισμού, που ελέγετο Θαλύσια και ήτο αφιερωμένη εις την Δήμητρα, κατασκευάζετο από το νέον σιτάρι ένας μεγάλος εορταστικός άρτος (ένα καρβέλι), που ελέγετο “Θαλύσιος άρτος”, κατά δε την προς τιμήν Απόλλωνος εορτήν των Θαργηλιών εψήνετο, κατά το έθιμον,ο “θάργηλος άρτος”. 
 Τα Θαργήλια γιορτάζονταν την 16η και την 7η ημέρα του μηνός Θαργηλιώνος προς τιμή του Απόλλωνος Δηλίου στην Αθήνα, τη Μίλητο, τη Δήλο και πολλές άλλες Ιωνικές πόλεις. Η γιορτή άρχιζε με θυσία μιας άμναδος και ενός κριού. Ακολουθούσε πομπή και μετά μουσικοί αγώνες από κυκλικό χορό, όπου ο νικητής έπαιρνε ως βραβείο τρίποδα, τον οποίο αφιέρωνε στο «Πύθιον» Ιερό του Θεού που είχε ιδρυθεί από τον Πεισίστρατο. Στη συνέχεια τα παιδιά τοποθετούσαν στις εξώθυρες των οικιών τους την «ειρεσιώνη» δηλαδή κλαδί ελιάς παγκάρπου. Προσφέρονταν θυσίες και καρποί, ενώ από τους πρώτους ώριμους σπόρους ζύμωναν τον άρτο «Θάργηλο».
 Επίσης υπάρχουν αναφορές ότι  παρόμοιοι άρτοι δίνονταν  και κατά την διάρκεια της Αρχαιοελληνικής εορτής των  «Κρονίων» και αργότερα των ρωμαϊκών «Σατουρναλίων». 

Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν τις συνήθειες των Αρχαίων Ελλήνων. 
Στα Σατουρνάλια, γιορτή των Ρωμαίων αφιερωμένη στο θεό Σατούρνου, ο οποίος αντιστοιχεί στον ελληνικό θεό Κρόνο και τον θεωρούσαν θεό της γονιμότητας, καθιέρωσαν  τυπικές θυσίες και διάφορα έθιμα, όπως την ανταλλαγή μικρών δώρων, υπαίθριες αγορές και τυχερά παιχνίδια ακόμα και για τους δούλους. 
 Ανάμεσα στα έθιμα της γιορτής ήταν  και η συνήθεια να ζυμώνουν πλακούντες, που στη συνέχεια τους έτρωγαν, για να πάρουν δύναμη. 
Οι πλακούντες ήταν οι μακρινοί πρόγονοι των πιτών και των κέικ. Η ζύμη τους ήταν παρόμοια με τη ζύμη των ψωμιών, αλλά ήταν εμπλουτισμένη με γάλα, λίπος, μυρωδικά, μπαχαρικά κ.α. Οι Ρωμαίοι είναι οι πρώτοι που καθιέρωσαν στους πλακούντες εκείνους το μεταλλικό νόμισμα για υγεία και καλή χρονιά. 
 Πρόσθεταν μάλιστα και μικρό κομμάτι πάπυρο, που αν τύχαινε σε δούλο του σπιτιού, του χάριζαν την ελευθερία. Τα επόμενα χρόνια  παρέλαβαν οι Φράγκοι  το έθιμο, οι οποίοι το διέδωσαν, αν και υπάρχει η αναφορά ότι για πολλούς αιώνες δεν τοποθετούνταν νόμισμα αλλά ένα φασόλι μέσα στη πίτα και αυτός  που το έβρισκε, ανακηρυσσόταν  ο «Βασιλιά της βραδιάς» ή  «Φασουλοβασιλιάς».

Συλλογή πληροφοριών: Γιώβη Βασιλική

Το ρόδι και η παρουσία του στην Ελληνική Μυθολογία

---

Το ρόδι, το οποίο το "σπάμε" ως έθιμο την Πρωτοχρονιά και σε γάμους, θεωρείται σύμβολο της καλοτυχίας, της αφθονίας και της γονιμότητας, λόγω της εσωτερικής δομής του. Αν ανατρέξουμε πολλούς αιώνες πίσω, θα δούμε πως αναφέρεται σε περιπτώσεις στην μυθολογία μας και από αυτό το γεγονός συμπεραίνει κάποιος πως το έθιμο συνδέεται με την αρχαϊκή παράδοση της χώρας μας...
Ένας φημισμένος μύθος που σχετίζεται με το ρόδι, είναι αυτός της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Άδη. 
Σύμφωνα με αυτόν τον μύθο, ο Άδης, αφού άρπαξε την όμορφη Περσεφόνη σε μία στιγμή που μάζευε άνθη, την πήρε μαζί του στον κάτω κόσμο. Η Δήμητρα, ως μητέρα της, στεναχωρήθηκε πολύ από τον χαμό της και την έψαξε παντού χωρίς αποτέλεσμα. Όταν έμαθε την αλήθεια, απαίτησε με πυγμή από τους θεούς να επέμβουν και να μεσολαβήσουν για να επιστρέψει η κόρη της στον επάνω κόσμο, μαζί της. Οι θεοί κατέληξαν πως το αίτημα της Δήμητρας ήταν δίκαιο και έστειλαν με εντολή του Δία, τον Ερμή για να την επιστρέψει από τον Άδη. Ο Άδης όμως μαθαίνοντας τις αποφάσεις των θεών, προσέφερε στην Περσεφόνη να φάει επτά σπόρους ροδιού, ώστε να την «δέσει» κοντά του, αφού ήταν και σύμβολο γάμου. Μετά την επιλογή της Περσεφόνης να φάει τους σπόρους τoυ ροδιού, οι θεοί επέβαλλαν να ανεβαίνει κάποιους μήνες στον επάνω κόσμο και να κατεβαίνει κάποιους μήνες στον κάτω κόσμο. 
Έτσι, όταν ζούσε στον πάνω κόσμο με την μητέρα της, αναγεννιόταν η φύση, συμβολίζοντας την Άνοιξη, ενώ όταν απομακρυνόταν στον κάτω κόσμο, ερχόταν ο θάνατος της φύσης, κοινώς η εποχή του Χειμώνα. 
Παρομοίως το ρόδι έγινε σύμβολο του ερχομού της Άνοιξης μετά τον κρύο Χειμώνα και έκανε έντονη την παρουσία του στα αρχαία Ελευσίνια Μυστήρια. Οι Ιερείς της Δήμητρας, στην Ελευσίνα, οι Ιεροφάντες, ήταν στεφανωμένοι με κλαδιά ροδιάς κατά την διάρκεια των μεγάλων μυστηρίων.
Το φρούτο το ίδιο απαγορευόταν στους μύστες γιατί, ως σύμβολο γονιμότητας, φέρει την ιδιότητα να κάνει να κατεβαίνουν οι Ψυχές στη σάρκα. Στη διάρκεια των εορτών της Δήμητρας (τα "Θεσμοφόρια"), οι Αθηναίες έτρωγαν τα μικροσκοπικά λαμπερά σπόρια για να αποκτήσουν γονιμότητα και ευημερία.  

Το σπίτι στο χωριό

Το σπίτι στο χωριό, τόση «ομορφιά» κλεισμένη σε λίγα τετραγωνικά

Ένα όμορφο κείμενο

Τα παλιά, πέτρινα σπίτια εκπέμπουν μια ιδιαίτερη γοητεία, λες και κρατάνε μέσα τους μυστικά και ιστορίες, σαν να ναι έτοιμα να διηγηθούν ένα παρελθόν μισοξεχασμένο…

Τα σπίτια στο χωριό παλαιότερα ήταν μονώροφα και αργότερα διώροφα. Στο 1ο επίπεδο ήταν το κατώι όπου παλαιοτέρα σταβλίζονταν τα ζώα και στο 2ο επίπεδο ο χώρος της κατοικίας.
Επίσης υπήρχε εξωτερικός ξυλόφουρνος πέτρινος.Από πίσω ήταν χτισμένα μέχρι την επιφάνεια της γης και λίγο πιο επάνω με πέτρα και από το σημείο αυτό ως τη στέγη με χειροποίητα αφουρνάριστα τούβλα που συνήθως ονομάζονται πληθιά.
Οι στέγες των σπιτιών ήταν σκεπασμένες με ημισωληνωτές κεραμίδες . Το εξωτερικό μέρος των σπιτιών ήταν γυμνό χωρίς σουβά για αυτά τα λασπαχυρότουβλα που ορθώνουν τους τοίχους, τρίβονταν με την πάροδο του χρόνου από τις αλλεπάλληλες βροχοθύελλες που ξεσπούσαν κατά τη διάρκεια του χειμώνα, της άνοιξης και του φθινοπώρου. Το εσωτερικό των σπιτιών σχετικά περιποιημένο.

Τα δωμάτια υποδοχής καθώς και τα άλλα στρώνονταν με ψάθες και αργότερα τα περισσότερα σπίτια στρώνονταν με όμορφα χαλιά που η ίδια νοικοκυρά ύφαινε στον αργαλειό της κατά την εποχή του χειμώνα τότε που κοπιάζει πια η εξωτερική εργασία . Όσο για τα έπιπλα τα σπουδαιότερα ήταν: μία άρκλα (ντουλάπα) για προφύλαξη των φαγητών, μια στρογγυλή τάβλα αντί για τραπέζι φαγητού και τρία, τέσσερα σκαμνάκια για τους επισήμους γιατί οι σπιτικοί κάθονταν πάντοτε σταυροπόδι στην ψάθα.
Τα σκεύη ήταν σχεδόν όλα από ξύλα εκτός από τις κατσαρόλες που ήτανε χάλκινες . Τα πιάτα και τα κουτάλια ήταν τα περισσότερα ξύλινα . Ονομαστή από τα ξύλινα πιάτα ήταν η τουρνευτή (καυκιά) που έτρωγαν την τσιγαριστή φασολάδα και την νόστιμη σκορδαλιά τα μεσημέρια ή στο σπίτι ή στα χωράφια.

Το τουρνευτό επίσης κλειδοπίνακο που βρισκόταν σε πολλά σπίτια στον κάμπο που η νοικοκυρά έβαζε λίγο τυρί και μερικές ελιές, τα ασφάλιζε καλά και με λίγο ψωμί στον τρουβά ( ταγάρι) τα έστελνε για πρωινό ή για απογευματινό στο νοικοκύρη και στα παιδιά της με το τσαπί στο χέρι δούλευαν για το τίμιο ψωμί.
Λεγόταν και κονάκι
Ξενόφερτοι, στα περισσότερα μέρη, οι χτιστάδες. Ονομαστοί στο είδος αυτό κυρίως οι Ηπειρώτες και οι Λαγκαδιανοί. Δουλεύανε συντροφικά και κουβαλούσαν μαζί τους κι όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό για τη δουλειά τους. Σε κάθε χωριό που πήγαιναν, δεν έχτιζαν μόνο ένα σπίτι, γι’ αυτό και η εργασία τους ήταν ομαδική.

Έφερναν μαζί τους και αρκετά ζώα (κυρίως μουλάρια), για να κουβαλούν τον ασβέστη από το καμίνι, την άμμο από τις ποταμιές, την πέτρα για την τοιχοποιία την κουβαλάγανε από τα νταμάρια που δουλεύανε οι φουρνελατζήδες, το νερό από τα πηγάδια ή τις δημόσιες βρύσες και γενικά για όλες τις απαραίτητες εργασίες.
Στο άνοιγμα των θεμελίων απαραίτητο ήταν το σφάξιμο του κόκορα και στην περίπτωση που ο νοικοκύρης ήτανε πιο εύπορος, τότε αντί για κόκορα σφάζανε αρνί (πολύ παλιό έθιμο). Όταν ολοκληρωνόταν η οικοδομή, σε πολλά μέρη, όλοι οι συγγενείς κι οι φίλοι κρέμαγαν ένα μαντίλι (συνήθως μεταξωτό). Αυτά τα έπαιρναν οι χτίστες. Ήταν δίπατα. Χτισμένα τα περισσότερα με πέτρα, ξύλο ή και με πωρόλιθο. Αργότερα χρησιμοποιήθηκαν οι πλίθες (για τα φτωχόσπιτα) και τα τούβλα (για περισσότερο ευκατάστατους). Η στέγη με πλάκες πέτρας, τσίγκο ή κεραμίδια, είχε μεγάλη κλίση, για τα χιόνια και τις βροχές και προεξείχε πολύ πάνω από τις προσόψεις.

Το πάνω πάτωμα (1ος όροφος) το ανώι και το κάτω (ισόγειο) το κατώι. Το ανώι είχε 2-3 δωμάτια και προοριζόταν για τη διαμονή της μεγάλης (συνήθως) αγροτικής οικογένειας ή για φιλοξενία για κάποιους επισκέπτες (ο Δοξάτος όπως το έλεγαν στην Καστοριά) . Δύο μεγάλα δωμάτια κι ανάμεσά τους ένα μικρό.

Το ένα από τα 2 μεγάλα ήταν το σαλόνι του σπιτιού, με σανιδένιο πάτωμα. Το μικρό, ανάλογα με τις ανάγκες της οικογένειας, άλλαζε χρήση. Το άλλο μεγάλο δωμάτιο ήταν το πρόχειρο (με διάφορες τοπικές ονομασίες), αλλά και το πιο σημαντικό. Από εκεί ήταν και η κύρια είσοδος στο σπίτι. Όλη η λάτρα του σπιτιού, γινόταν στο πρόχειρο δωμάτιο. Επίσης εδώ δέσποζε το τζάκι, το πιο πολύτιμο μέρος (ίσως) σε μια αγροτική κατοικία. Μόνιμη παρουσία στο τζάκι η πυροστιά ή σιδεροστιά, ένας κυκλικός ή τριγωνικός μεταλλικός τρίποδας. Αποτελούσε το βασικό εργαλείο της νοικοκυράς, γιατί πάνω σ’ αυτό έβαζε κάθε κουζινικό σκεύος (π.χ. τηγάνι, τέντζερη, τσουκάλι, ταψί, σκάρα) για να ετοιμάσει το φαγητό. Τα βοηθητικά όργανα, εκεί κι αυτά. Η μασιά, για να ανακατεύουν τα κάρβουνα κι η τσιμπίδα, για να τα πιάνουν όταν σκόρπαγαν. Ο χώρος στο γείσωμα του τζακιού ήταν πολύ χρήσιμος για τη νοικοκυρά, που τον αξιοποιούσε με τον καλύτερο τρόπο. Εκεί πάνω τοποθετούσε πράγματα αμέσου χρήσεως.

Χειμερινό Ηλιοστάσιο ή Χειμερινή τροπή (εκδήλωση της γνωστικής νοήσεως)

Χειμερινή τροπή του Ηλίου έχουμε στις 21 Δεκεμβρίου. Την ημέρα αυτή ο Ήλιος εισέρχεται στον αστερισμό του Αιγόκερω κι έτσι αρχίζει αστρονομικά η εποχή του χειμώνα. Ο `Ηλιος περνά από το ζενίθ το μεσημέρι στους τόπους που βρίσκονται πάνω στον Τροπικό του Αιγόκερω. Η μετάπτωση, όμως του άξονα της Γης έχει αλλάξει το νοτιότερο αυτό σημείο πάνω στην ουράνια σφαίρα, και τώρα βρίσκεται νοτιοδυτικά του αστέρα μ Τοξότου στον ομώνυμο αστερισμό.
Αλλιώς λέγεται και Χειμερινό Ηλιοστάσιο.
Τί είναι όμως το Ηλιοστάσιο;

Ηλιοστάσιο ονομάζεται η χρονική στιγμή κατά την οποία ο άξονας της Γης εμφανίζεται στραμμένος όσο περισσότερο κοντά (περιήλιο) ή μακριά (αφήλιο) από τον Ήλιο και αυτό συμβαίνει λόγω της ελλειπτικής τροχιά της Γης γύρω από αυτόν.
Αυτό ισοδυναμεί με τον Ήλιο να βρίσκεται στο βορειότερο ή στο νοτιότερο σημείο του ουρανού που βρίσκεται ποτέ το μεσημέρι, όπως εμφανίζεται σ' εμάς πάνω στην επιφάνεια της Γης.
Η λέξη προέρχεται από το «ήλιος» και το «ίστημι»/«στάση» επειδή κοντά στα ηλιοστάσια (λίγες ημέρες πριν ή μετά) ο Ήλιος φαίνεται να επιβραδύνει τη φαινομενική κίνησή του προς τα βόρεια ή προς τα νότια, μέχρι που την ημέρα του ηλιοστασίου αυτή η κίνηση μηδενίζεται και αντιστρέφεται. Εξ ίσου ορθό ετυμολογικώς είναι και το συνώνυμο «ηλιοτρόπιο».
 Με την ευρύτερη σημασία, ο όρος «ηλιοστάσιο» σημαίνει και την ημέρα που παρατηρείται αυτό το φαινόμενο, δύο φορές το χρόνο, τον Ιούνιο και το Δεκέμβριο. Τα ηλιοστάσια, όπως και οι Ισημερίες συνδέονται αναπόσπαστα με τις εποχές του έτους. Σε κάποιες χώρες ή γλώσσες, θεωρείται ότι αρχίζουν ή διαχωρίζουν τις εποχές, ενώ σε άλλες θεωρούνται τα κέντρα τους, όπως ανέφερα στο άρθρο μου για το Χριστουγεννιάτικο Έλατο.
Οι δυο ισημερίες (φθινοπωρινή και εαρινή) και οι δυο τροπές του Ηλίου (χειμερινή και θερινή) αποτελούσαν και αποτελούν περιόδους με ιδιαίτερη σημασία, γιατί αντιπροσωπεύουν την πορεία της Φύσεως.

«Τα Ελληνικά μυστήρια γενικά αποκάλυπταν ότι μετά τη διαμόρφωση της μητέρας Γης και τη σύσταση των μορφών της επιφάνειάς της, δημιουργήθηκε με τη συνδρομή των ακτίνων του θείου Ηλίου η ψυχή της, η οποία υπήρξε ο συντελεστής των ζωικών μορφών που εξελίχθηκαν μέχρι της συστάσεως τού ανθρωπίνου όντος.

Συνεπώς η ψυχή του ανθρώπου έχει μητέρα τη Γη και πατέρα τον Ήλιο. Οι ακτίνες του Ηλίου μετέδωσαν στη μητέρα Γη το σπέρμα τής ανθρώπινης μορφής και αφού αυτή το διέθρεψε το εξεδήλωσε ως ανθρώπινο Ον.

Συνεπώς η ψυχή από της συστάσεώς της μέχρι την άφιξή της σε ανθρώπινο οργανισμό ακολούθησε τη μεταμόρφωση που ακολούθησε και η μητέρα Γη.

Έτσι η ψυχή μέχρι να διαμορφωθεί σε Ον διανοούμενο και δυνάμενο να εκδηλώσει πλήρη αισθήματα πέρασε τέσσερις καταστάσεις. Συγκεκριμένα στην αρχή πέρασε το στάδιο της καλλιέργειας των Ιδεών οι οποίες έπρεπε να γονιμοποιηθούν, κατόπιν το στάδιο της εκδήλωσης των Ιδεών αυτών, στη συνέχεια το στάδιο της εναρμόνισης των Ιδεών αυτών προς τις αντίστοιχες Ιδέες της θείας Φύσεως και τέλος το στάδιο της μεταμόρφωσης των Ιδεών αυτών σε καρπούς που να μπορούν να διατηρήσουν τον τύπο του ανθρωπίνου οργανισμού, οι οποίες σαφώς αντιπροσωπεύουν τις τέσσερις εποχές του χρόνου.»(*)

Οι Πυθαγόρειοι τελούσαν τέσσερις γιορτές το χρόνο που γίνονταν κατά τις δυο ισημερίες και κατά τις δυο τροπές του Ηλίου σε εκδήλωση λατρείας προς τη Φύση γιατί πίστευαν ότι η προς την Φύση λατρεία είναι η θειοτέρα όλων.
Σχετικά ο ίδιος ο Πυθαγόρας έλεγε:

«Η προς τη Φύση λατρεία περιλαμβάνει και τα κατά μέρος αυτής και το πνεύμα αυτής.
Αντίθετα λατρεία προς πρόσωπο χωρίζει αυτό από τη Φύση και το μειώνει. Λατρεύουμε, έλεγε, τους Θεούς ως κύριους των δυνάμεων της Φύσεως και όχι ως ατομικά Εγώ αυτής. Τα ατομικά Εγώ της Φύσεως τιμούμε μόνο για τα έργα τους».

Οι πύλες των Ηλιοστασίων, στον Ελλαδικό χώρο, σύμφωνα με την ιερή μας γεωγραφία  είναι κάθετες στον "Ισημερινό των Δελφών", ο οποίος αντιστοιχεί σε μία γραμμή Νότου – Βορρά, Ταινάρου – Δελφών – Ολύμπου.
Είναι η κατάλληλη στιγμή για ν’ αποδείξουμε, όπως αναφέρει στο βιβλίο του Η ιερή γεωγραφία του Ελληνικού κόσμου ο Jean Richer,  ότι αυτή η γραμμή έχει στην πραγματικότητα διπλή σημασία: είναι συγχρόνως πολική και ζωδιακή και αντιστοιχεί με την προβολή του κοσμικού άξονα επάνω στο ζωδιακό χάρτη. Χωρίς να το πει καθαρά, η ελληνίστρια φιλόλογος Marie Delcourt (1891 - 1975, Πανεπιστήμιο Λιέγης), προαισθάνθηκε ότι ο συμβολισμός του ομφαλού περιελάμβανε τη μελέτη πολλών επιπέδων. Έγραψε σχετικά:

«Η γενετική ερμηνεία του ομφαλού (των Δελφών) έχει και έναν συμβολισμό που οφείλεται στη θέση που καταλαμβάνει στο σημείο τομής των δύο αξόνων του ανθρώπινου σώματος, μία κάθετη δηλ. και μία οριζόντια διάμεσο που περνούν παραπλεύρως του διαφράγματος.» (1)

 Το σχήμα όμως αυτό αποκτά σημασία εάν φαντασθούμε έναν άνθρωπο όρθιο στους Δελφούς να παρατηρεί στον ουρανό την κίνηση του ήλιου. Για περισσότερες διευκρινήσεις, δανειζόμαστε τους όρους του René Guènon:

«Ο κάθετος άξονας που ενώνει τους δύο πόλους έχει προφανώς διεύθυνση από βορρά προς νότο. Με το πέρασμα από τον πολικό συμβολισμό στον ηλιακό, ο άξονας αυτός έπρεπε κατά κάποιο τρόπο να προβληθεί στο ζωδιακό χάρτη με τέτοιο τρόπο ώστε να έχει μία κάποια αντιστοιχία όσο το δυνατόν ακριβέστερη με τον αρχέγονο άξονα. Επί πλέον, μέσα στον ετήσιο κύκλο, το χειμερινό και το θερινό ηλιοστάσιο είναι τα σημεία που, μέσα στο χώρο, αντιστοιχούν στο βορρά και το νότο.Έτσι η εαρινή και η φθινοπωρινή ισημερία αντιστοιχούν στην ανατολή και τη δύση.

Ο άξονας που συμπληρώνει την υπόθεσή μας, είναι αυτός που ενώνει τα σημεία των δύο ηλιοστασίων και μπορούμε να πούμε ότι ο άξονας του ηλιοστασίου πρόκειται να παίξει το ρόλο ενός σχετικά κάθετου άξονα σε σχέση με τον άξονα της ισημερίας ...»

Το κοσμικό σπήλαιο που αναφέρεται στην Οδύσσεια
( Ν.101-117): μας το φανερώνει επίσης:

ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΝ ΤΟ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΗΛΙΟΣΤΑΣΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ!!!

 Μετά τις 21 Δεκεμβρίου ο Ήλιος αρχίζει και πάλι να ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά και η ημέρα να μεγαλώνει.

Οι ημέρες γύρω από το Χειμερινό Ηλιοστάσιο έχουν μια σπουδαία αστρονομική σημασία.

Στις 21 Δεκεμβρίου ο Ήλιος βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο του, και φαίνεται να στέκεται πάνω στην εκλειπτική σαν να είναι έτοιμος να σταματήσει.

Μένει σταθερός από τις 21 έως τις 24 Δεκεμβρίου, όπου είναι και
οι μικρότερες μέρες του χρόνου. Αυτές τις τρεις ημέρες φαίνεται σαν να πεθαίνει.

Τα Ηλιοστάσια και οι Ισημερίες σηματοδοτούν την αρχή κάθε εποχής. Το Χειμερινό Ηλιοστάσιο είναι η αρχή του χειμώνα, μιας σκληρής εποχής για τα άτομα που ζουν στο Βόρειο ημισφαίριο της Γης.

Οι ιερείς  των Ελλήνων  έκαναν δεήσεις προς τον Ήλιο για να μην χαθεί οριστικά κάτω από τον ορίζοντα στην προαιώνια πορεία του προς το Νότιο ημισφαίριο.

Μετά τις 21 Δεκεμβρίου ο Ήλιος αρχίζει και πάλι να ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά και η ημέρα να μεγαλώνει. Σταματάει τη κίνηση του προς το νότο και στρέφεται προς βορρά. Οι άνθρωποι σε διάφορα σημεία του πλανήτη πανηγύριζαν που ο ήλιος για μια ακόμα φορά πέρασε από το Χειμερινό Ηλιοστάσιο και ξαναγεννήθηκε.

Ο 'Ήλιος λατρεύτηκε από του αρχαίους λαούς σαν Θεός, γι αυτό πολλές θρησκείες είχαν τοποθετήσει σε αυτή την περίοδο πολύ πριν από την έλευση του ΕβραιοΧριστιανισμού, τη γέννηση των Θεών τους.

Το μόνο της ζωής μας ταξείδιον

"Ορθά έχει χαρακτηρισθεί ο Ύπνος ως προπόνησις του θανάτου (Πλάτων). Εδώ όμως επεισέρχεται κάτι το παράξενον. Ομοιάζουμε σαν έναν άνθρωπον ο οποίος δεν φοβείται το ταξίδι απλά φοβείται τις αποστάσεις. Δηλαδή δεν φοβούμαι να πάω έως την Αθήνα αλλά φοβούμαι να πάω έως τη Νέα Υόρκη. Εν ολίγοις δεν φοβούμαστε το μικρό ταξίδιον του Ύπνου αλλά φοβούμαστε το μεγάλο του θανάτου.
Είναι όμως η ίδια πορεία με το ίδιο όχημα και την ίδια θέση και το ίδιο εισιτήριο. Εξάλλου εν τη ώρα του ύπνου ταξιδεύουμε στο μεγάλο συμπαντικό σχολείο, λαμβάνουμε γνώσεις και εντολές γι αυτό όλα συμβαίνουν από τη στιγμή κατά την οποία ξυπνάμε (αρρώστιες, εξελίξεις, καλές συνέπειες κ.λ.π). Εάν βλέπαμε τον αόρατο εαυτό μας που ακριβώς πηγαίνει κατά την ώρα του ύπνου θα τον περιγράφαμε ως ένα μεγάλο ταξιδευτή ο οποίος πηγαίνει στο καλύτερο σχολείο αφήνοντας το σπίτι του (σώμα) αν και πρέπει και πάλι να επιστρέψει.

Για ποια πατρίδα ρε γαμώτο;

«To μέλλον που απαιτούν κάποιοι για την νέα γενιά, υπερασπιζόμενοι τάχα τα φιλοπατριωτικά τους αισθήματα, ξεχνώντας όμως ότι αυτό που είναι σήμερα η πατρίδα μας είναι έργο των κατοίκων αυτής της χώρας και όχι των Ελλήνων του εξωτερικού. Το χάλι της χώρας το όρισαν εκείνοι που έμειναν και όχι αυτοί που έφυγαν, ανεξάρτητα από τον χρόνο και τον λόγο που τους ανάγκασε να πάρουν αυτή την απόφαση»

Φωτό: Pixabay

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΥΣΙΟΥΤΑΣ
1 December 2019 2:58pm

ΠΑΤΡΙΔΑ είναι ο χώρος που βρίσκουν πρόσφορο έδαφος οι φιλοδοξίες και τα όνειρά σου, στέγη οι ιδέες και οι ανησυχίες σου.
Πατρίδα είναι οι άνθρωποι που αγαπάς και σ’ αγαπούν, που έχουν τον ίδιο γλωσσικό και ψυχικό κώδικα επικοινωνίας, τα ίδια πιστεύω, τις ίδιες έγνοιες, τις ίδιες ευαισθησίες, τις ίδιες αρχές, τις ίδιες αξίες με σένα.
Είναι το μέρος που έζησες και μεγάλωσες, η γειτονιά που έπαιξες τσιλίκι με τους παιδικούς σου φίλους και το παγκάκι που έδωσες το πρώτο σου δειλό φιλί.
Το σχολείο που έμαθες τα πρώτα σου γράμματα και ο τόπος με τα κυπαρίσσια που αποχαιρέτησες αγαπημένα σου πρόσωπα.
Είναι η παραλία που έκανες το πρώτο σου μπάνιο και το βουνό που είδες τον κόσμο από ψηλά.
Ο αέρας που αναπνέεις, το χώμα που πατάς, οι γεύσεις και οι μυρωδιές από τις δίπλες και τα μελομακάρονα της γιαγιάς.
Πατρίδα είναι ο Θεοδωράκης, ο Χατζηδάκης, ο Καζαντζίδης, ο Μπιθικώτσης, ο Μάνος και το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας που χόρεψες μεθυσμένος για μια χαμένη αγάπη κάποτε, σε μια ταβέρνα.
Είναι η ιστορία, οι αγώνες για την ελευθερία, την δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Πατρίδα είναι το «Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη» που ακούγεται σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, όπου υπάρχει Ελληνισμός.
Είναι ο Ευριπίδης, ο Αισχύλος, ο Σωκράτης ο Αριστοτέλης, η Αντιγόνη του Σοφοκλή, η μυθολογία και τα Ομηρικά Έπη.
Είναι ο Σολωμός, ο Εμπειρίκος, ο Καββαδίας, ο Λουντέμης και το «Ένα παιδί μετράει τα άστρα».
Πατρίδα είναι αυτό που έχεις και το κουβαλάς μέσα σου, όπου και αν βρίσκεσαι, όπου και αν πας και δεν το αρνείσαι ποτέ και όχι ένα γεωγραφικό πλαίσιο που ορίζεται από ένα πλάτος, ένα μήκος και μπορεί να μην σε εκφράζει απόλυτα πάντα.
Αν αυτή η γεωγραφική κουκκίδα στο παγκόσμιο στερέωμα που ορίζεται από τέσσερις γραμμές στον χάρτη, στέκεται τροχοπέδη στις φιλοδοξίες και στα όνειρά σου, αν δεν έχει να σου προσφέρει τίποτα πια πέρα από την μιζέρια και την φαυλότητα των ανθρώπων της εξουσίας της, αν δεν μπορείς να πάρεις ανάσα από την μπόχα, την σαπίλα και την παρακμή, αν η κανονικότητα και η ομαλότητα αργήσει να έρθει αν θα έρθει και ποτέ, αν νιώθεις την αδικία και την αναξιοκρατία γύρω σου, αν το ανήθικο και το χυδαίο πιασμένα χέρι-χέρι συνδιαλέγονται σε μια αρμονική συνεργασία, αν πιστεύεις ότι δεν είσαι τίποτα άλλο από ένα αναλώσιμο κομμάτι,
ένα ασήμαντο πιόνι σε ένα παιχνίδι εξουσίας χωρίς κανόνες, χωρίς όρους και ηθική, χωρίς σκοπό και χωρίς τέλος,
αν αυτό το γεωγραφικό πλαίσιο που οριοθετούμε σαν πατρίδα, σου στερεί το όνειρο, την ελπίδα, το ταξίδι και τον προορισμό, τότε κλείνεις μέσα στην ψυχή σου τις αναμνήσεις σου, όλα αυτά που σε προσδιόρισαν σαν άνθρωπο, την εικόνα και τις ευχές των δικών σου ανθρώπων, κουβαλάς μαζί σου τον Σεφέρη, τον Ρίτσο, τον Ελύτη, τον Παλαμά, τον Σικελιανό και την μελαγχολική «Η Πόλις» του Καβάφη.
Κρατάς στην καρδιά σου τον Καζαντζάκη, τον Παπαδιαμάντη, τον Βάρναλη, τον Τσαρούχη και το «Θέατρο Τέχνης», τον Τσιφόρο, τον Σακελλάριο και τις παλιές Ελληνικές κωμωδίες που σε έκαναν να γελάσεις σαν παιδί και την αφήνεις πίσω σου να βράζει στην μιζέρια της. Δραπετεύεις απ’ αυτήν…
Κι αφήνεις όλους εκείνους που μέσα στην ασφάλεια της βολής τους, σε κατηγορούν ότι εγκατέλειψες την πατρίδα σου στην πιο δύσκολη στιγμή της, γιατί πρέπει κατά την γνώμη τους να μείνεις εδώ τρέχοντας και κυνηγώντας χίμαιρες, μακρινούς ορίζοντες, ουτοπίες, ανεκπλήρωτες επιθυμίες, χαμένα όνειρα και στόχους.
Να μένεις εδώ ψάχνοντας για δουλειά με ελάχιστες πιθανότητες να βρεις και αν βρεις τελικά θα είναι μερικής απασχόλησης, με ελάχιστα χρήματα, χωρίς το δικαίωμα να αρρωστήσεις γιατί δεν θα έχεις ασφάλιση και αναρρωτική άδεια, χωρίς άδεια διακοπών, χωρίς εξέλιξη, χωρίς καριέρα, χωρίς μέλλον.
Η μόνη σου ελπίδα για να επιβιώσεις όχι για να ζήσεις, είναι το συμπλήρωμα από την πενιχρή σύνταξη της γιαγιάς, του παππού, του πατέρα, από την ελεημοσύνη της σακούλας και από τα εξευτελιστικά επιδόματα αλληλεγγύης που τόσο ξεδιάντροπα καμαρώνουν κάποιοι δίνοντάς τα, ισχυριζόμενοι ότι κάνουν κοινωνική πολιτική.
Αυτό το μέλλον απαιτούν κάποιοι για την νέα γενιά, υπερασπιζόμενοι τάχα τα φιλοπατριωτικά τους αισθήματα, ξεχνώντας ότι αυτό που είναι σήμερα η πατρίδα μας είναι έργο των κατοίκων αυτής της χώρας και όχι των Ελλήνων του εξωτερικού.
Ότι το χάλι αυτής της χώρας το όρισαν εκείνοι που έμειναν εδώ και όχι αυτοί που έφυγαν, ανεξάρτητα από τον χρόνο και τον λόγο που τους ανάγκασε να πάρουν αυτή την απόφαση.

 https://neoskosmos.com/el/231745/gia-poia-patrida-re-gamoto/?fbclid=IwAR1OU2p2dkKCK9JbIciI58z1dsdPHgFP-fBk4jCWJzN_iXAalJgFTB5meuY