Λύκος Γεώργιος ή Χελιώτης – Οπλαρχηγός
Η καταγωγή του Γεωργίου Λύκου ή Χελιώτη ήταν από το Χέλι (Αραχναίο) της Αργολίδας.
Έδρασε προεπαναστατικά αλλά κυρίως κατά την Επανάσταση. Ο
Κλεφταρματολός Α. Γρηγοριάδης από την Μεσσηνία στα κείμενά του αναφέρει
ότι: Όταν το Φεβρουάριο του 1805 οι Κλέφτες και Αρματολοί της
Πελοποννήσου νικήθηκαν κατά κράτος από τον Μώρα – Βαλή της Τριπολιτσάς,
Βελή πασά ( γιό του Αλή πασά των Ιωαννίνων) μεταξύ των αγωνιστών ήταν
και ο Λύκος. Αυτός, και άλλοι διασωθέντες ( Θ. Κολοκοτρώνης, Νικηταράς,
Κεφάλας, Πετμεζάς, Δαγρές κ.ά) κατάφυγαν αρχικά στη Λακωνία και κατόπιν
μέσω Γυθείου, έφτασαν στις 18 Μαρτίου του 1805 στα Κύθηρα.
Εκεί,
κατετάγησαν ως μισθοφόροι στον Ρωσικό στρατό. Αργότερα πήγαν στα
Επτάνησα όπου και παρέμειναν μέχρι την ημέρα που κηρύχτηκε η Επανάσταση.
Τότε, όλοι γύρισαν στις πατρίδες τους. Ο Γεώργιος Λύκος αναδείχθηκε
ένας από τους πιο γενναίους οπλαρχηγούς του Αγώνα, κυρίως υπό τις
διαταγές του Γενικού Αρχηγού Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, με το χαρακτηριστικό
όνομα Καπετάν Γιωργάκης Χελιώτης.
Στο εγερτήριο σάλπισμα, ο Καπετάν Γιωργάκης Χελιώτης, συγκρότησε στρατιωτικό τμήμα από 90 Χελιώτες
και έλαβε μέρος στην πρώτη πολεμική ενέργεια των Ελλήνων στην Αργολίδα.
Την πολιορκία του Ναυπλίου στις 4 Απριλίου 1821. Μετά την πολιορκία,
αφού ενώθηκε με τους Κορίνθιους αγωνιστές, δημιούργησε χιλιαρχία με την
οποία έδωσε πολλές μάχες στην Κορινθία, Αργολίδα, Μεγαρίδα, Δερβενοχώρια
και την Στερεά Ελλάδα.
Τον
Απρίλιο του ̉21 με την κάθοδο του Κεγιάμπεη στην Κόρινθο και την
πολιορκία της Ακροκορίνθου, τον βρίσκουμε υπερασπιστή του κάστρου και
λίγο αργότερα πυρπολητή του παλατιού του Κιαμήλ Μπέη. Στα τέλη Μαΐου,
συνδράμει τους συναγωνιστές του έξω από το Ναύπλιο που με επικεφαλής τον
Νικήτα Σταματελόπουλο, δέχονται ισχυρές πιέσεις από τους Τούρκους του
Ναυπλίου. Τρέπει σε φυγή τους Τούρκους και ελευθερώνει όσους
Χριστιανούς είχαν αιχμαλωτισθεί..
Στα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη διαβάζουμε: …Στείλαμεν μ̉ άλλους εκατό τον γενναίον Γιωργάκη Χελιώτη, άξιον πολεμιστή και τίμιον Πατριώτη…
Σε όλο το διάστημα του Αγώνα τον συναντάμε να πολεμά ηρωικά τους κατακτητές.
Στην πολιορκία και κατάληψη της Τριπολιτσάς στις 23/09/1821.
Στο Κριεκούκι στα τέλη Ιουλίου 1821.
Στις 01/04/1822 στην Αγία Μαρίνα και την Στυλίδα.
Στη μάχη που δόθηκε στο κάστρο του Άργους, στις 22 και 23 Ιουλίου του 1822.
Στο Αγιονόρι. ( Μάχη των Δερβενακίων).
Ο Παναγιώτης Μπιμπής γράφει:
…Έτσι
ο Δράμαλης 27 προς 28 Ιουλίου 1822 με 14.000 στρατό πέρασε ανενόχλητος
την κλεισούρα του Μπερμπατιού με κατεύθυνση προς το Αγιονόρι. Κατά τα
ξημερώματα της 28ης Ιουλίου μεταξύ των υψωμάτων « Ρουμάνια
Θανάση» και «Μεγάλο Τραχώνι» όπου βρισκόταν το Στρατιωτικό σώμα των
Κορινθίων με αρχηγό τον Καπετάν Γεωργάκη Χελιώτη, κτύπησε πρώτος την
εμπροσθοφυλακή του Δράμαλη. Ο Χελιώτης αφού αποσύρθηκε με το σώμα του,
φρόντισε να ειδοποιήσει τον Νικηταρά ότι οι Τούρκοι πλησιάζουν.
Στο βασιλικό Κορινθίας στις 12 Αυγούστου 1822, στην Περαχώρα τον Σεπτέμβριο, και στην Κουρτέσα στις 28 Νοεμβρίου 1822.
Στις
5 Ιανουαρίου του1823 μαζί με τον Παναγιώτη Γεραρή αποδεκατίζουν τους
Τούρκους στην Ακράτα και τα Μαύρα λιθάρια, κοντά στο Δερβένι. Στην
δεύτερη πολιορκία της Ακροκορίνθου. Στις 19 Οκτωβρίου 1823 μαζί με τον
Θ. Κολοκοτρώνη και τον Στάϊκο Σταϊκόπουλο,
καταφέρνουν να υπογραφεί η παράδοση του κάστρου από τους Τούρκους. Ο
Κολοκοτρώνης ορίζει τον Γιωργάκη Χελιώτη, φρούραρχο της Ακροκορίνθου. Με
τον Νοταρά στην πολιορκία της Πάτρας στις 25 Οκτωβρίου 1824 και στην
μάχη του Χαιδαρίου, ως αρχηγός του σώματος του Ιωάννη Νοταρά.(
6/8/1826). Στους τρεις πύργους στις 20 Φεβρουαρίου του 1827, δίνει χείρα
βοηθείας στον αποκλεισμένο από τον Κιουταχή, Δημήτριο Καλλέργη. Στις 22
Μαρτίου 1827 ο Καραϊσκάκης διατάσσει επίθεση κατά των θέσεων των
Τούρκων στο Φάληρο. Σε βοήθεια του ήρωα, έρχονται οι Οπλαρχηγοί
Γιωργάκης Χελιώτης, Μέλλος και Σισίνης.
Μετά τον θάνατο του Καραϊσκάκη οι Πελοποννήσιοι αγωνιστές με αρχηγούς τον Γενναίο Κολοκοτρώνη και τον Γιωργάκη Χελιώτη,
ξεκινούν για την Πατρίδα τους. Οι Τούρκοι τους ακολουθούν και στην
Ελευσίνα, επιτίθενται κατά των Ελλήνων. Οι Έλληνες πολεμούν όρθιοι.
Τρέπουν σε φυγή τους Τούρκους. Παίρνουν τον δρόμο για την Πελοπόννησο,
αφήνοντας τον Χελιώτη με αρκετούς άνδρες ως οπισθοφυλακή.
Στις
αρχές Ιουλίου 1827 στο χωριό Πασάκους, κοντά στο Μέγα Σπήλαιο, λίγοι
αγωνιστές υπό τον Βασίλειο Πετμεζά, δέχονται επίθεση από 6000 Τούρκους.
Μπροστά στις υπέρτερες δυνάμεις του εχθρού τα σώματα του Πετμεζά που
είχαν στο μεταξύ ενισχυθεί από 500 Αργείους στρατιώτες αναγκάζονται να
υποχωρήσουν. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 17 Ιουλίου, στον Άγιο Ιωάννη
στο χωριό Τσετσεβά της Βοστίτσας ( Αίγιο) οι Έλληνες με Αρχηγούς τον
Φεϊζόπουλο και τον Καπετάν Γιωργάκη Χελιώτη, μετά από πεισματώδη μάχη,
νικούν και κατορθώνουν να διώξουν τους Τούρκους. Οι απώλειες των Τούρκων
υπήρξαν σοβαρότατες.
Το 1832, μετά την δολοφονία του Καποδίστρια
πραγματοποιήθηκε εμφύλια σύρραξη μεταξύ των Ελλήνων. Φρούραρχος στην
Ακροκόρινθο ήταν ο Γιωργάκης Χελιώτης με 600 Κορίνθιους. Ανήκε στους
Καποδιστριακούς. Μετά από ισχυρή πίεση από τους Αντικαποδιστριακούς,
αναγκάστηκε να υπογράψει συνθήκη και να παραδώσει το φρούριο στους
Γάλλους. Πήγε στην Τρίπολη και ενώθηκε με τον Κολοκοτρώνη και τους
άλλους Καποδιστριακούς.
Μετά
την Επανάσταση και την αναγνώριση της Ελεύθερης Ελλάδας από τις μεγάλες
δυνάμεις Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία, το Σεπτέμβριο του 1829, οι αγωνιστές
γυρίζουν στα σπίτια τους.
Η
Πολιτεία συγκροτεί επιτροπή αρμόδια για την απονομή σύνταξης ή χορήγηση
κάποιου βοηθήματος ή ακόμη και ηθικής αμοιβής στους αγωνιστές. Αυτή η
επιτροπή αναγνωρίζει την πολύτιμη προσφορά του Γιωργάκη Χελιώτη προς
την Πατρίδα. Όμως, μολονότι του είχε απονεμηθεί ο βαθμός του
Αντιστράτηγου κατά την εκστρατεία στην Αττική, η επιτροπή τον κατέταξε
στην Βασιλική Φάλαγγα με τον βαθμό του Ταγματάρχη και με μισθό 10.000 γρόσια τον μήνα.
Αργότερα, η γυναίκα του Μπήλιω,
διαμαρτυρήθηκε έντονα προς την επιτροπή για την αδικία. Ο Καπετάν
Γιωργάκης Χελιώτης είχε καταταγεί τρίτος στον πίνακα των Κορινθίων
Οπλαρχηγών, μετά τον Γιαννάκη Νοταρά και Παναγιωτάκη Νοταρά.
Στον Φωτάκο διαβάζουμε:
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΥΚΟΣ.
Ο
καπετάνιος ούτος ήταν από το χωρίον Χέλι. Υπηρέτησεν δε την πατρίδα
στρατιωτικώς εντός και εκτός της Πελοποννήσου, παρακολουθών πάντοτε τον
στρατηγόν Νικήταν Σταματελόπουλον. Πολύ δε συνετέλεσεν εις την
πολιορκίαν της Κορίνθου, και ιδίως επί της εποχής του Δράμαλη κατά την
περίφημον μάχην του Αγιονόρι, όταν ο Δράμαλης επέστρεψεν από την
Αργολίδα εις την Κόρινθον.
Πηγές
-
Παναγιώτη Ι. Μπιμπή, « Το Χέλι και η συμβολή του στους Αγώνες του Έθνους», Άργος 2002.
- Ηλίας Χρ. Ξενοφώντας, «Ο τέως Δήμος Κλεωνών Κορινθίας 19ος – 20ος αιώνας», Αθήνα, 2003.
- Φωτίου Χρυσανθόπουλου ή Φωτάκου, Πρώτου Υπασπιστού του Θ. Κολοκοτρώνη. « Βίοι Πελοποννησίων Ανδρών », Εν Αθήναις, εκ του τυπογραφείου Π. Δ. Σακελλαρίου 1888.
-
Αλίκη Φακούρα, « Από την Οθωμανική στην Ελληνική Πόλη. Οι λειτουργίες της πόλης του Ναυπλίου 1715-1833. Κοινωνία, οικονομία και διοίκηση», Διπλωματική εργασία, Αθήνα, 2006.
ΑΙΤΗΣΙΣ Μπίλιως Λύκου
